10 zabaw wspierających empatię i emocje.

 

Obserwacja zwierząt i dzieci zainspirowała panią Annę Jankowską do napisania książki pt. „Czego dzieci mogą nauczyć się od zwierząt?” pełnej zabaw inspirowanych informacjami o zwierzętach. Autorka żywi przekonanie, że natura wie co robi i można z niej czerpać mnóstwo inspiracji. Przedstawię kilka prostych zabaw z tej książki, takich, w których może brać udział cała rodzina. Autorka stara się, aby proponowana aktywność była czymś więcej niż tylko „dobrą zabawą”, dlatego przemyca wątki związane z ćwiczeniami logopedycznymi, rozwijaniem współpracy, empatii, poznawaniem siebie, rówieśników oraz myśleniem twórczym. Wszystko na przykładzie zwierzaków, które bywają idealnymi, często niedocenianymi nauczycielami.

 

1. Imię jest ważne.

 

Wyobraź sobie, że jesteś hodowcą psów. Masz u siebie przedstawicieli kilku ras, którym trzeba nadać imiona zgodne z ich profesją i zamiłowaniem:

 

 · bernardyn – ratuje ludzi spod śniegu,

 · owczarek podhalański – pilnuje stada owiec,

 · labrador – opiekuje się niewidomymi,

 · chart – pomaga podczas polowania,

 · owczarek niemiecki – pracuje w policji. Jeśli masz w domu psa, możesz się zastanowić, jaką on  ma profesję i wymyślić kilka zabaw, z wykorzystaniem mocnych stron twojego psa.

 

2. Wyćwierkaj emocje!

 

Gwarki to ptaki, które potrafią także wyrażać emocje przy pomocy odpowiedniej intonacji, głośności itd. Wykonaj kilka zabaw – ćwiczeń, które pozwolą ci wyrażać emocje poprzez ton, mimikę i głośność mówienia, a nie konkretne słowa. Wybierz sobie kilka wyrazów np. pomidor, lampa, kartka, na których będziesz ćwiczył, a potem powiedz je tonem:

· wesołym,

· smutnym,

· wystraszonym,

· zatroskanym,

· poważnym,

· śmiesznym,

· zaspanym,

 · zdenerwowanym,

 · obrażonym.

 

 

3. Psia przyjaźń.

 

Prawdziwego przyjaciela poznaje się w biedzie. Jednak, kiedy już uda nam się wykaraskać z opresji, można mu pięknie podziękować. Wymyśl kilka zabaw, a raczej sposobów podziękowania psu za jego oddanie. Niech to będzie coś:

 

· smacznego, wygodnego,

· ciepłego

· ciekawego,

· pachnącego.

 

 A jak można podziękować za miły gest:

 

· sąsiadce,

· mamie,

· tacie,

· babci,

· rodzeństwu,

· policjantowi,

· nauczycielce,

· przyjacielowi. Każdy jest inny, lubi inne rzeczy, można dopasować sposób podziękowania do danej osoby. Wystarczy pomyśleć o tym, co sprawi przyjemność bliskim i znajomym.

 

4. Pokaz talentów.

 

Paw chwali się swoim ogonem, bo to jest najpiękniejsza rzecz jaką posiada. Zaproś do tych zabaw rodzinę lub znajomych i urządźcie pokaz talentów. W tej zabawie każdy będzie miał czas na przygotowanie specjalnego pokazu umiejętności, w których jest najlepszy. Podczas tego spotkania można się umówić z uczestnikami, że będą próbowali nauczyć pozostałych rzeczy, które sami potrafią bardzo dobrze. Każdy będzie miał okazję przekonać się, że coś co z boku wygląda na bardzo proste i nie wymagające wysiłku, tak naprawdę wcale takie nie jest.

 

5. Królestwo zwierząt.

 

W każdym królestwie mieszkańcy powinni sobie pomagać. Wyobraź sobie, że jesteś królem/królową zwierząt i wydajesz swój pierwszy rozkaz kierowany do wszystkich zwierząt. Prosisz, by zwierzęta pomagały sobie nawzajem. Jako mądry władca musisz jednak podpowiedzieć podwładnym, kto, komu i w czym może pomagać.

 

Zastanów się więc i wymyśl:

 

· Jak pszczoła może pomóc niedźwiedziowi?

· Jak zając może pomóc sarnie?

· Jak żyrafa może pomóc zebrze?

· Jak ptaszek może pomóc hipopotamowi?

· Jak lew może pomóc sępom?

· Jak jeż może pomóc wiewiórce?

 

6. Kurze bazgroły.

 

Takie kurze bazgroły mogą stać się ciekawym sposobem kolorowania obrazków. Spróbuj pokolorować dowolny obrazek robiąc najdziwniejsze esy-floresy zamiast równych linii. Żeby utrudnić sobie zadanie weź do ręki dwie kredki naraz, potem trzy, a nawet cztery. To będą takie twoje „kurze pazury”.

 

7. Zamiast trąby.

 

· Namaluj słonia za pomocą farbek i pędzelka trzymanego w ustach.

· Podnieś ręcznik stopami i przenieś go z łazienki do pokoju.

· Czy potrafisz zagrać coś na nosie?

 · Przesuń jabłko z jednego miejsca na drugie na stole za pomocą języka.

· Czy potrafisz odkręcić butelkę wody nie używając palców?

 

8. Dzień Zwierza.

 

Jakie atrakcje przygotujesz dla zwierząt, które obchodzą swoje święto?

 

· Dzień Raka

· Dzień Ślimaka

· Dzień Małpy

· Dzień Prosiaka

· Dzień Krowy

· Dzień Leniwca

 

9. Znajdź plusy w zmianach.

 

Przeczytajcie wspólnie zdanie, w którym dziecko postara się doszukać pozytywnych stron. Oczywiście możecie szukać ich wspólnie.

 

· Podczas pięknego dnia nagle chmury zakryły niebo i zaczął padać deszcz.

 · Dowiadujesz się, że za miesiąc przeprowadzasz się z rodziną do innego miasta.

 · Doroślejesz, dojrzewasz, masz więcej obowiązków.

· Zawsze dostawałeś dobrą ocenę z matematyki, nagle dostajesz najgorszą.

 · Pokłóciłeś się z kolegą lub koleżanką.

 · Musisz na tydzień zamieszkać u babci, z dala od rodziców.

· Przez katar i kaszel nie możesz wyjść na podwórko pobawić się z kolegami.

 

10.Ponazywaj otoczenie.

 

Badania dwójki brytyjskich naukowców (Catherine Douglas i Petera Rowlinsona) dowiodły, że krowy, którym nadano imiona dają więcej mleka. Skoro krowom jest milej, kiedy właściciel nada im imię, to może warto zadbać także o swoje otoczenie i nadać imiona różnym przedmiotom, z którymi masz codziennie styczność:

 

 

  · kwiaty w doniczkach,

  · samochód, którym jeździsz do szkoły, przedszkola, na wycieczki,

  · twój rower,

  · komputer,

  · myszka od komputera,

  · twoje łóżko.

 

 

Opracowanie- Aleksandra Hutmańska, psycholog

 

........................................................................................................................................................................................................

 

Szanowni Państwo,

rozwijanie sprawności manualnej dziecka to długi proces.

Sprawność manualna pomaga dziecku w szkole – bez niej nie nauczy się dobrze pisać.

Proces ten możliwy jest dzięki wielu doświadczeniom, związanym z szeroko pojętym ruchem

ciała. Jest to nabywanie świadomości ruchu w obrębie części ciała oraz poczucia siebie w

przestrzeni. Dzięki zbieraniu informacji, buduje się schemat ruchowy człowieka.

Dlatego tak ważne są wczesne doświadczenia płynące z ruchu poprzez zabawę, ćwiczenia

samoobsługowe i ćwiczenia ruchowe podnoszące ogólną sprawność. Dziecko, podejmując

różnorodne działania w trakcie wykonywania codziennych czynności – ubierania i

rozbierania się, jedzenia, mycia, działalności plastyczno-konstrukcyjnej czy zabaw

wymagających precyzyjnych ruchów dłoni, nadgarstka i palców – doskonali sprawność

manualną, która bezpośrednio przekłada się na jego sprawność grafomotoryczną

i powodzenie w zakresie opanowania trudnej sztuki pisania.

Rozwijanie sprawności manualnej i odpowiedni jej poziom, w znacznym stopniu warunkują

powodzenie dziecka w szkole.

Zebrałam dla Was propozycje różnych aktywności podnoszących umiejętności w tym

obszarze.

 

Z pozdrowieniami,

Ola Hutmańska

 

Ćwiczenia podnoszące sprawność manualną

1.Ćwiczenia usprawniające duże grupy mięśni ramienia i przedramienia oraz

zmniejszające napięcie mięśniowe:

* zabawy z elementami płynnych ruchów ramion (celowe jest prowadzenie niektórych ćwiczeń

przy muzyce) – naśladowanie lecących ptaków, gałęzi na wietrze, kosiarzy, pływaków,

ruchów przy praniu, wałkowaniu ciasta, biciu piany (raz lewą ręką, raz prawą),

* zabawy z piłką, balonem, woreczkami (odbijanie, podrzucanie, łapanie, toczenie, rzucanie do

celu),

* rysowanie patykiem na piasku linii poziomych i pionowych,

* ćwiczenia malowania dużym pędzlem na arkuszu A4,

* malowanie pędzlem i farbami klejowymi całej powierzchni papieru (ruchy pionowe i poziome,

od lewej do prawej krawędzi i odwrotnie – jeden kolor lub paski),

* wykonywanie na mokrej zamalowanej kartce rysunku palcem, patykiem, pędzlem z waty,

* malowanie pędzlem form kolistych – ruch okrężny przeciwny do ruchu wskazówek zegara,

* malowanie pędzlem form kolistych, np. fale.

2. Ćwiczenia usprawniające dłoń i końce palców:

* ugniatanie raz w prawej, raz w lewej ręce kuli z papieru i rzucanie jej do celu,

* stukanie czubkami palców (zabawy: granie na fortepianie, padający deszcz, kroczący owad),

* lepienie z plasteliny i gliny (lepienie miseczek, toczenie kuleczek i wałeczków),

* tworzenie z kuleczek i wałeczków różnych układów – ludziki, zwierzątka, kwiatki, listki,

* wydzieranki i naklejanki – wyklejanie kawałkami kolorowego papieru narysowanych konturów,

wydzieranie narysowanych konturów figur geometrycznych, wazonów itp.,

* wycinanki – najpierw po linii prostej (paski), potem obcinanie konturów przedmiotów i figur

geometrycznych,

* nawlekanie koralików, makaroników, fasolek,

* wyszywanie na kartonikach – kontury są zaznaczone otworkami.

3. Ćwiczenia usprawniające drobne ruchy rąk i lateralizację:

* rysowanie szlaczków w kierunku od lewej do prawej zgodnie z kierunkiem pisma,

* rysowanie kredką, ołówkiem lub pędzlem na czystej kartce, potem w przestrzeni ograniczonej

dwiema liniami, na kratkowanym papierze, w zeszycie w linie,

* malowanie prostych wzorów w formie szlaczków grubym pędzlem lub patykiem,

* malowanie palcem farbą klejową kłębuszków, ślimaczków, kół, baloników, jabłuszek,

piłeczek; następnie malowanie patykiem, pędzlem, kredką na bardzo dużych papierach (np.

pakunkowych),

* malowanie suchym palcem lub patykiem po świeżo zamalowanej farbą klejową kartce –

dzieci zamalowują rozmachowym ruchem pas papieru o wymiarach piętnaście do trzydziestu

centymetrów, potem zanim farba wyschnie, rysują palcem wskazującym kłębuszki lub spirale

(chodzi o ruch okrężny, przeciwny do ruchu wskazówek zegara),

* lepienie z plasteliny prostych kształtów – kulek, wałeczków, małych miseczek, grzybków,

rogalików, kiełbasek oraz liter drukowanych i pisanych,

* wycinanie i wydzieranie z papieru kolorowego – wydarte nierówne formy nakleja się na

ciemne lub jasne tło (w zależności od koloru formy) i szczecinowym pędzlem umoczonym

lekko w tuszu obwodzi się kontury,

* kolorowanie obrazków o zaznaczonych konturach – kredkami ołówkowymi lub kolorowanie

obrazków odbitych przy pomocy stempla gumowego, przedstawiające kwiaty, samochody

itp.,

* obrysowywanie gotowych szablonów z plastiku lub drewna o prostych kształtach i

wypełnianie kolorem konturów;

* sporządzanie podpisów do obrazków kolorową kredką albo literkami – stempelkami.

* układanie wg wzorów układanek, mozaiek obrazkowych,

* ćwiczenia palców – imitowanie gry na fortepianie, padającego deszczu, kroczenia owada itp.

* ugniatanie raz w prawej, raz w lewej ręce kuli z papieru, gazety i rzucanie nią do celu (np. do

kosza),

* nawlekanie koralików, makaronu itp.

* dziecko otrzymuje kartkę papieru A4 z narysowaną pionową, grubą, czerwoną linią dzielącą

kartkę na dwie, równe części; otrzymuje dwa równej długości kolorowe ołówki i zaczyna

rysować obydwoma ołówkami równocześnie, od brzegów kartki, zbieżnie do środkowej linii,

* dziecko trzyma w obydwu rękach ołówki, obok siebie na dole kartki, rysuje szyny od dołu do

góry, ołówki posuwają się razem tworząc linie równoległe,

* usprawnianie prawej ręki – lewa ręka trzyma koszyczek, pudełeczko, miseczkę – prawa

zbiera do niego rozsypany groch, koraliki lub inne drobne przedmioty,

* dziecko dostaje pasek sztywnego papieru z szeregiem otworków i włóczką lub sznureczek;

lewa ręka trzyma papier, a prawa przewleka włóczkę przez otworki – wzdłuż paska lub

zygzakiem,

* wycinanie dużych prostych figur geometrycznych – początkowo lewa ręka tylko trzyma

nieruchomo papier, prawa wycina przede wszystkim przez obcinanie zbędnych rogów kartki.

Potem prawa ręka wycina ruchem ciągłym, a lewa pomaga przez obracanie kartki.